Nike 2010

Laureatem Nagrody Nike 2010 został Tadeusz Słobodzianek - jury konkursu uznało jego dramat „Nasza klasa. Historia w XIV lekcjach“ za najlepszą książkę minionego roku. Uroczysta gala podsumowująca 14. edycję Nagrody Literackiej Nike odbyła się 3 października w Warszawie.

Dramat Tadeusza Słobodzianka „Nasza klasa“, rozpisany na „lekcje“ i nawiązujący do „Umarłej klasy“ Tadeusza Kantora, mierzy się z tematem zbrodni w Jedwabnem w 1941 r. - w literacki sposób próbuje rozwikłać zagadkę mechanizmu zła. Jak mówi autor, bezpośrednią inspiracją do napisania utworu stało się stare zdjęcie szkolne, na którym zostali wspólnie uwiecznieni Polacy i Żydzi z jednej klasy szkoły powszechnej, z miasteczka na wschodzie Polski. Słobodzianek przedstawia ich losy od lat 20. ubiegłego wieku aż po współczesność. Razem uczą się, bawią, wchodzą w dorosłość, aby podczas wojny stać się dla siebie katami i ofiarami.

- Nagradzamy Tadeusza Słobodzianka nie za odwagę podjęcia trudnego tematu, w którym zbrodnia rozkłada się na tych, którzy ją popełnili, ale i na tych, którzy byli świadkami, na tych, którzy widzieli i milczeli, i na tych, którzy nie chcieli widzieć, wiedzieć i pamiętać. Nagradzamy go za sposób, w jaki o tym mówi, za formę dramatu, który w sposób wstrząsająco prosty, a jednocześnie niesłychanie przemyślany kreśli historię katów i ofiar, i mordowanych – powiedziała w laudacji przewodnicząca jury prof. Grażyna Borkowska.

Tadeusz Słobodzianek otrzymał 100 tys. zł i statuetkę Nike dłuta prof. Gustawa Zemły. Fundatorami nagrody są „Gazeta Wyborcza“ i Fundacja Agory.

„Nasza klasa. Historia w XIV lekcjach“ to pierwszy dramat, który zdobył Nike, w czternastoletniej historii tej prestiżowej nagrody literackiej. Wcześniej tylko raz w finale znalazła się sztuka teatralna - była to „Kartoteka rozrzucona“ Tadeusza Różewicza nominowana w 1998 r.

W tym roku po raz trzeci w historii Nagrody Nike zdarzyło się, że do finału nie nominowano żadnej powieści (wcześniej -w latach 1998 i 2005). W finale znalazły się za to aż trzy tomy poetyckie („Ekran kontrolny“ Jacka Dehnela, „Jasne niejasne“ Julii Hartwig, „Dni i noce“ Piotra Sommera), zbiór opowiadań „Śmierć czeskiego psa“ Janusza Rudnickiego, reportaż „Nocni wędrowcy“ Wojciecha Jagielskiego i biografia „Jerzy Giedroyc. Do Polski ze snu“ Magdaleny Grochowskiej, która została wybrana książką roku przez czytelników „Gazety Wyborczej” w plebiscycie towarzyszącym Nike.

Nagroda Nike jest corocznym, prestiżowym wyróżnieniem dla polskiej książki roku. W konkursie startować mogą wszystkie gatunki literackie i humanistyka o wybitnych wartościach literackich. Konkurs dotyczy wyłącznie autorów żyjących. Zwycięzca nagrody jest wyłaniany w trzyetapowym konkursie rozstrzyganym przez jury. 20 nominacji ogłaszanych jest w maju, siedmiu finalistów - na początku września. Decyzję o przyznaniu nagrody jury podejmuje w dniu jej ogłoszenia i wręczenia.

Jurorami tegorocznej edycji konkursu byli: Edward Balcerzan, Grażyna Borkowska (przewodnicząca), Tadeusz Bradecki, Kinga Dunin, Tomasz Fiałkowski, Marcin Król, Adam Pomorski, Iwona Smolka, Joanna Tokarska-Bakir.

Fundacja Nagrody Literackiej NIKE organizuje konkurs od 1997 roku. Jego celem jest promocja literatury polskiej, a w szczególności rodzimej powieści. Dotychczasowi laureaci nagrody to: Wiesław Myśliwski – za „Widnokrąg”, Czesław Miłosz - „Piesek przydrożny”, Stanisław Barańczak - „Chirurgiczna precyzja”, Tadeusz Różewicz - „Matka odchodzi”, Jerzy Pilch - „Pod Mocnym Aniołem”, Joanna Olczak-Ronikier - „W ogrodzie pamięci”, Jarosław Marek Rymkiewicz - „Zachód słońca w Milanówku”, Wojciech Kuczok - „Gnój”, Andrzej Stasiuk - „Jadąc do Babadag”, Dorota Masłowska - „Paw królowej”, Wiesław Myśliwski - „Traktat o łuskaniu fasoli”, Olga Tokarczuk - „Bieguni”, Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki - „Piosenka o zależnościach i uzależnieniach”.

Więcej informacji – nike.org.pl