Ciało nie tylko się starzejące, czyli "Konające zwierzę", Philip Roth

Precyzja. To główna cecha Konającego zwierzęcia. Precyzja oraz próba bycia szczerym do samego końca. Próba, którą podejmuje narrator powieści, starzejący się wykładowca i jednocześnie krytyk kultury, David Kepesh. Opowieść o jego spotkaniu z Consuelą Castillo to historia ciała. A właściwie ciał. Tego poddanemu upływowi czasu, temu młodemu – pociągającemu, pożądanemu, jednak nieodpornemu na upływ czasu i niedomagania.  

Od cielesności nie uda się uciec czytelnikowi. To przez nią patrzy się tutaj na świat. Nie będzie tutaj lalkowatości z okładek gazet. Nie będzie sztuczności i idealizacji. Raczej przytłaczająca refleksja nad tym, co rodzi się na styku pożądania, przywiązania, zazdrości i starości.

W tak ułożonej opowieści o seksie wspomniane precyzja i szczerość potrafią być zniewalająco przytłaczające. Może nawet odpychające, choć prawdziwe.

Resztki trzeźwego spojrzenia na nieszczęścia naszego wieku zostały skrzętnie znieczulone sztucznie rozdmuchanym bodźcem superiluzji.

Pisze Philip Roth w Konającym zwierzu, które zdaje się właśnie owej superiluzji się wyzbywać. Świat pozbawiony owych miraży jest trudno przełknąć. Szczególnie gdy wchodzimy w sfery intymne. Gdy zaczynamy przyglądać się bardzo dokładnie sprawom związanym z seksem, czyli sprawom bliskim wszystkim.

Choćbyś nie wiem ile wiedział, nie wiem ile myślał, nie wiem ile knuł, kombinował i planował – z seksem nie wygrasz.

I David Kepesh nie może uciec. Właściwie seks układa mu życie. Pożądanie determinuje decyzje. Tęsknota za ciałem ogarnia wszystkie myśli. Bohater świetnie zdaje sobie z tego sprawę. To pozwala mu spojrzeć na samego siebie z góry. Czy cokolwiek może go uwolnić od namiętności? Czy jego konające ciało znajdzie sens w tych namiętnościach?

Jak bardzo bohaterów określają zmiany zachodzące w ich ciałach?

Konające zwierzę to bardzo krótka powieść, ale na długo pozostanie w głowie. Chyba że wyrzucimy ją stamtąd siłą.

Michał Domagalski

Konające zwierzę

Philip Roth

Wydawnictwo Literackie, 2016

------------------------------------

Wykorzystano zdjęcie © Nancy Crampton

---------------------------------------------------

Inne teksty dotyczące twórczości Philipa Rotha

Książka dla każdego 'Everyman' Philipa Rotha