„Pociąg do życia wiecznego” - recenzja zbioru felietonów Jerzego Pilcha

Felieton to specyficzna forma twórczości. Nie jest łatwo napisać dobry felieton. Jerzy Pilch należy jednak do tych nielicznych osób, przed którymi sztuka ta nie ma żadnych tajemnic. „Pociąg do życia wiecznego”, to kolejny już zbiór felietonów tego autora.

Utwory Pilcha są pełne humoru, niekiedy ironii, ale także głębokich przemyśleń na temat otaczającej autora rzeczywistości. Najwięcej miejsca Pilch poświęcił osobistym wspomnieniom dotyczącym rodzinnej Wisły. Z kart książki bije miłość, przywiązanie, a niekiedy także tęsknota do rodzinnej Wisły. Nietrudno domyślić się, że rodzinna miejscowość jest dla autora czymś wyjątkowym i nadzwyczajnym, stąd niekiedy można odnieść wrażenie, że Pilch nieco mitologizuje „swoją” Wisłę. W opisach tych można odnaleźć wiele informacji dotyczących upodobań autora. Pilch zdradził czytelnikom, takie szczegóły swojego życia jak: dlaczego nie lubi się fotografować, co sądzi o kloszardach koczujących nieopodal jego domu, a także dlaczego lubi podróżować pociągami InterCity. Sprytne przemycenie do książki tych informacji spowodowało, że autor wytworzył swego rodzaju więź z czytelnikiem. Poza dawką refleksji i spostrzeżeń dotyczących spraw ważnych i wielkich autor obnażył nieco swoje ja. Pilch wtajemniczył czytelnika w swoje życie, zaprosił do swego domu, wyznał swoje wady. Zabieg ten wywołał wrażenie, że autor jest w zasadzie bardzo podobny do swojego czytelnika.

Oprócz nostalgicznych wspomnień pojawiły się także komentarze dotyczące rzeczywistości społeczno – politycznej. Pilch nie szczędził ostrych słów politykom, szczególnie tym z pierwszych rzędów sejmowych ław. Autor nie pozostawił suchej nitki na działaczach rządowych i partyjnych. W swoich felietonach zadał wiele pytań, które do dziś pozostały bez jakiegokolwiek oddźwięku.

Wnioski, do których doszedł autor są niekiedy banalne, a czasami przerażające. Trudno wskazać, który z tekstów jest najlepszy. Wszystkie felietony są bardzo ciekawe, choć niekiedy, na pierwszy rzut oka wydają się nudne.

Lektura jest bardzo przyjemna. Autor doskonale dopasował środki wyrazu do opisywanych tematów. Jednym razem jawi się jako liryczny gawędziarz, innym jako krytyk nieprzebierający w słowach, jeszcze innym jako prosty człowiek, który przeżywa zwyczajne, codzienne emocje. Książka odkrywa zatem różne oblicza autora. Całość napisana została bardzo przystępnym językiem, w typowym dla Pilcha stylu, nie pozostawia nic do życzenia.

Jerzy Pilch to jeden z najwybitniejszych polskich prozaików i publicystów. Laureat Nagrody Nike oraz nagrody Fundacji Kościeleckich. Przez większość życia zawodowego związany z „Tygodnikiem Powszechnym”, a następnie „Polityką”.

Jerzy Pilch, „Pociąg do życia wiecznego”

Wydawnictwo Świat Książki, 2007

str. 320