Mervyn Peake - Tytus Groan

Nie Śródziemie i nie Ziemiomorze, ale zamek Gormenghast zasługuje na tytuł najwybitniejszej kreacji w literaturze fantasy. Cykl stworzony przez Mervyna Peake'a uznawany jest za absolutną klasykę fantastyki - i co ważne, uważają tak nie tylko miłośnicy fantasy, ale i krytycy i czytelnicy głównego nurtu.

Tytus Groan to pierwsza powieść trylogii opisującej losy 77. hrabiego na zamku Gormenghast, stanowiącego gotycki labirynt dachów, korytarzy, krużganków, schodów, podziemi i tajemnych przejść. Książka wybiega daleko poza normalną codzienną rzeczywistość, akcja trzyma nas w napięciu i nieustannie zaskakuje. Postaci są niezwykłe, tło akcji fantastyczne i niemal wszystko mogłoby w niej wydawać się ekscentryczne, gdyby nie dziwne poczucie rzeczywistości przebijające przez groteskowe, przerażające rekwizyty szalonego zamku.

Na kartach powieści Tytus Groan przemienia się z chłopca w młodzieńca, dojrzewając powoli do buntu przeciwko uświęconej tradycji. Kunsztowny język, groteskowy humor, sugestywne opisy oddziałują na wyobraźnię czytelnika i sprawiają, że natychmiast przenosi się do niepokojącego świata wykreowanego przez Mervyna Peake'a.

Kultowa seria o dziedzicu zamku Gormenghast została przetłumaczona na 30 języków. Od wielu lat inspiruje artystów - na podstawie książek Peake'a nakręcono kilka seriali telewizyjnych, a grupa The Cure nagrała piosenkę The Drowning Man.

Mervyn Laurence Peake (1911 – 1968) - brytyjski artysta, poeta i ilustrator. Najbardziej znany ze swojego dzieła Gormenghast, w którym opisuje życie Tytusa Groana, 77. hrabiego na zamku Gormenghast. Cykl ten porównuje się do prac J. R. R. Tolkiena, Charlesa Dickensa i Roberta Louisa Stevensona. Do dzisiaj Gormenghast uchodzi za dzieło wybitnie oryginalne i niedościgły wzór nieposkromionej wyobraźni. Pisarz zasłynął w latach 40. minionego wieku jako portrecista i ilustrator - Peake stworzył m.in. słynne rysunki do Alicji w krainie czarów Lewisa Carrolla. Jego prace podziwiać można w Narodowej Galerii Portretów. W 2008 roku Magazyn "The Times" uznał Mervyna Peake'a za jednego z 50 najważniejszych pisarzy po roku 1945.

Cykl Gormenghast tworzą powieści Tytus Groan, Gormenghast i Tytus sam. W roku 2011 w związku z setną rocznicą urodzin pisarza zaplanowano w Anglii wiele rocznicowych wydarzeń. Najważniejszym z nich było wydanie czwartej części cyklu zatytułowanej Tytus się budzi. Książkę ukończyła wdowa po pisarzu Maeve Gilmore na podstawie zapisków i notatek pozostawionych przez zmarłego w 1968 roku męża. Sama Maeve Gilmore zmarła w 1983 roku - od tego czasu powieść Tytus się budzi przeleżała blisko 30 lat na strychu. Odkryła ją w 2010 roku wnuczka Mervyna i Maeve, Christian.

Wydawnictwo Literackie wyda wszystkie części cyklu: Tytus Groan, Gormenghast, Tytus sam oraz odnalezioną czwartą część Tytus się budzi.