Nagroda Literacka Gdynia: nominacje 2012

Pierwszym wydarzeniem w ramach III Warszawskich Targów Książki było ogłoszenie nominacji do Nagrody Literackiej Gdynia 2012. Jurorzy postanowili w siódmej edycji tego ogólnopolskiego lauru wykorzystać pełną przysługującą im pulę nominatów. W tym gronie znajdują się tegoroczni laureaci, których nazwiska poznamy 30 czerwca.

POEZJA

1. Roman Honet, „Piąte królestwo”, Biuro Literackie
2. Eda Ostrowska, „Dojrzałość piersi i pieśni”, Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN”
3. Edward Pasewicz, „Pałacyk Bertolta Brechta”, Wydawnictwo EMG
4. Marta Podgórnik, „Rezydencja surykatek”, Biuro Literackie
5. Marcin Sendecki, „Farsz”, Biuro Literackie

PROZA

1. Anna Nasiłowska, „Konik, szabelka”, Świat Książki
2. Magdalena Tulli, „Włoskie szpilki”, Wydawnictwo Nisza
3. Andrzej Turczyński, „Koncert muzyki dawnej”, Wydawnictwo Forma
4. Szczepan Twardoch, „Tak jest dobrze”, Wydawnictwo Powergraph
5. Filip Zawada, „Psy pociągowe”, Biuro Literackie

ESEISTYKA

1. Krystyna Czerni, „Nietoperz w świątyni. Biografia Jerzego Nowosielskiego”, Wydawnictwo Znak
2. Adam Lipszyc, „Rewizja procesu Józefiny K. i inne lektury od zera”, Wydawnictwo Sic!
3. Krzysztof Mrowcewicz, „Małe folio”, Instytut Badań Literackich PAN i Stowarzyszenie Pro Cultura Litteraria
4. Filip Springer, „Miedzianka. Historia znikania”, Wydawnictwo Czarne
5. Marian Sworzeń, „Opis krainy Gog”, Towarzystwo "Więź"

- Nominacje to wyjątkowo trudne przejście dla kapituły: podział na trzy kategorie w ostateczności daje szansę, by dość równomiernie rozłożyć uznanie, lecz najpierw stwarza mnóstwo problemów. Literatura polska rozwija się bowiem po swojemu, nie bacząc na rodzaje i gatunki. Tradycyjnie nie brakuje tomów poetyckich, w tym wielu bardzo dobrych, lecz w dziedzinie eseju i prozy mamy do czynienia z chaotycznymi przypływami i odpływami, wzrostem i upadkiem koniunktur, nic tu nie jest „tradycyjne” ani „równomierne” – wyjaśnia prof. Piotr Śliwiński, przewodniczący Kapituły Nagrody Literackiej Gdynia, która wybierała spośród 271 tytułów zgłoszonych do konkursu (wydanych w roku ubiegłym).

Obrady jurorów przyniosły 15 nominacji. Wśród nich znalazły się trzy pozycje autorów wyróżnianych już w Gdyni - Magdaleny Tulli, Edwarda Pasewicza i Adama Lipszyca. Pozostali pisarze w ramach „literackiej Gdyni” zostali docenieni po raz pierwszy. – Rok poprzedni upłynął pod znakiem biografii i poezji, co nie oznacza, że milczała proza i eseistyka literacka. Obie wydobyły z siebie głosy wyjątkowe, warte bardzo uważnego posłuchania – dodaje Piotr Śliwiński.

W gronie wyróżnionych znajduje się być może nawet czworo przyszłych laureatów. Regulamin dopuszcza przyznanie, oprócz trzech nagród głównych, także specjalnej „Nagrody Osobnej”. W ubiegłym roku trafiła ona do rąk Andrzeja Sosnowskiego. Jest to jednak laur wręczany nieregularnie. - Wszystko rozstrzygnie się ostatniego dnia czerwca podczas Gali Finałowej, która będzie zwieńczeniem Festiwalu „Literaturomanie” – Dni Nagrody Literackiej Gdynia. Pełny program wydarzeń, m.in. z udziałem ogłoszonych właśnie nominowanych, przedstawimy pod koniec maja – zapowiada Violetta Trella, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdyni, głównego organizatora imprezy.

Nagroda została powołana do życia siedem lat temu przez Prezydenta Gdyni Wojciecha Szczurka w celu uhonorowania wyjątkowych osiągnięć żyjących, polskich twórców i jest przyznawana rokrocznie autorom najlepszych książek wydanych w poprzednim roku. Zwycięzcy w trzech kategoriach otrzymują pamiątkowe statuetki „Kostki Literackie” oraz nagrody w wysokości 50 tysięcy złotych. Natomiast laureat „Nagrody Osobnej” – 10 tysięcy zł.

NAGRODA LITERACKA GDYNIA KALENDARIUM

OGŁOSZENIE NOMINACJI
10 maja, godz. 11:15, Sala im. Stefana Kisielewskiego w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie (III Warszawskie Targi Książki)

FESTIWAL "LITERATUROMANIE"
27 - 29 czerwca – Teatr Miejski w Gdyni (wstęp wolny)

GALA FINAŁOWA
30 czerwca – Teatr Muzyczny w Gdyni (wstęp za zaproszeniem)

CYKL JESIENNYCH SPOTKAŃ Z LAUREATAMI SIÓDMEJ EDYCJI
październik - listopad 2012 r. (daty do ustalenia z przyszłymi laureatami)

NAGRODA LITERACKA GDYNIA KAPITUŁA

dr hab. Agata Bielik-Robson, prof. UW – ur. 1966, zamieszkała w Warszawie. Pracuje w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN oraz w Ośrodku Studiów Amerykańskich UW. Jest Członkinią Stowarzyszenia Naukowego Collegium Invisible. Autorka książek m.in.: „Na drugim brzegu nihilizmu. Filozofia współczesna w poszukiwaniu nowego podmiotu” (1997), „Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości” (2000), „Duch powierzchni. Rewizja romantyczna i filozofia” (2004), „Romantyzm, niedokończony projekt. Eseje” (2008), „Na pustyni. Kryptoteologie późnej nowoczesności” (2008) oraz “The Saving Lie: Harold Bloom and Deconstruction" (Northwestern University Press 2011). Zajmuje się współczesną filozofią podmiotu, teorią literatury oraz filozofią religii, ze szczególnym uwzględnieniem judaizmu.

dr hab. Marek Bieńczyk – prozaik, tłumacz, eseista. Absolwent romanistyki na Uniwersytecie Warszawskim, historyk literatury w Instytucie Badań Literackich PAN. Jest współpracownikiem francuskiego kwartalnika L'atelier du roman. Ponadto jest Członkiem International Federation of Wine and Spirits and Writers. Wraz z Wojciechem Bońkowskim stworzył pierwszy polski przewodnik enologiczny " Wina Europy". Specjalizuje się w literaturze polskiego romantyzmu i współczesnej humanistyki francuskiej. Zajmuje się tłumaczeniem książek Milana Kundery (m.in. „Nieśmiertelność”; „Powolność”; „Tożsamość”; „Niewiedza”; eseje), a także Emile Ciorana i Rolanda Barthesa. Ponadto jest autorem powieści „ Terminal” i „Tworki” (nominacja do Nagrody Literackiej Nike, Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta za książkę roku 2000, Paszport Polityki w 1999 r.) jak również dwóch książek eseistycznych „Melancholia. O tych, co nigdy nie odnajdą straty” (wyróżnienie Fundacji Kultury, nominacja do Nagrody Literackiej Nike), „Oczy Dürera. O melancholii romantycznej” oraz zbioru szkiców „Książka twarzy”.

dr hab. Jerzy Jarniewicz, prof. UŁ – poeta, tłumacz i krytyk. Wykłada współczesną literaturę angielską na uniwersytetach w Łodzi i Warszawie; jest członkiem zespołu redakcyjnego Literatury na Świecie. Jako krytyk stale współpracuje z Gazetą Wyborczą, Tygodnikiem Powszechnym i Tyglem Kultury, a także z pismami brytyjskimi. Opublikował wiele tomów poetyckich m.in.: „Korytarze” (1984), „Rozmowa będzie możliwa” (1993), „Po śladach” (2000), „Dowód z tożsamości” (2003), „Oranżada” (2005), „Skądinąd. 1977-2007” (2007), „Makijaż” (2009), a także szkice literackie o dwudziestowiecznej poezji brytyjskiej i irlandzkiej: „Lista obecności” (2000), „W brzuchu wieloryba” (2001), „Larkin. Odsłuchiwanie wierszy” (2006; zbiór szkiców o twórczości Philipa Larkina), czy „Szkice o współczesnej prozie amerykańskiej i kanadyjskiej” (2007), „Od pieśni do skowytu. Szkice o poetach amerykańskich” (2008), „Heaney. Wiersze pod dotyk” (2011). Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi oraz Brązowym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis, zaś w roku 2008 Jego książka krytycznoliteracka „ Znaki firmowe. Szkice o współczesnej prozie amerykańskiej i kanadyjskiej” była nominowana do Nagrody Literackiej Nike.

Zbigniew Kruszyński – prozaik i tłumacz; opublikował m.in. „Schwedenkräuter”, „Szkice historyczne”, „Na lądach i morzach” (nagrodzona w konkursie literackim Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek i Biblioteki Raczyńskich w dziedzinie prozy), „Powrót Aleksandra” (nominacja do Nagrody Literackiej Nike, Nagroda im. Andrzeja Kijowskiego), „Ostatni raport”. Laureat m.in. nagród: Brulionu, Fundacji Kultury oraz Radomskiej Nagrody Kulturalnej. Mieszka w Kotlinie Kłodzkiej, na uniwersytecie w Sztokholmie prowadzi warsztaty translatorskie.

Małgorzata Łukasiewicz – tłumaczka literatury pięknej, krytyk literacki, eseistka, wybitny znawca kultury kręgu języka niemieckiego, stały współpracownik Literatury na Świecie i Znaku. Przekładała dzieła m.in. Adorno, Horkheimera, Nietzschego, Simmla, Süskinda i R. Walsera. Laureatka nagrody "Literatury na świecie", nagrody PEN Clubu, nagrody "Zeszytów Literackich" im. Pawła Hertza, nagrody im. Hermanna Hessego, Nagrody Polsko - Niemieckiej. Jest autorką następujących książek: "Robert Walser" "Rubryka pod różą" (nominacja do Nagrody Literackiej Nike), "Jak zostać artystą. Na przykładzie Thomasa Manna".

prof. dr hab. Aleksander Nawarecki – ur. 1955 w Katowicach, kierownik Zakładu Teorii Literatury w Uniwersytecie Śląskim, historyk literatury. Autor książek o fenomenie księdza Baki („Czarny karnawał”), wyobraźni poetyckiej skamandrytów („Rzeczy i marzenia”) polskim romantyzmie („Pokrzywa”, „Mały Mickiewicz”), a także podręczników szkolnych i edukacyjnych multimediów (wspólnie z Dorotą Siwicką). Jest inicjatorem badań mikrolo-gicznych (redaktor serii Miniatura i mikrologia literacka). Pisze eseje o śląskim genius loci. Laureat Nagrody Górnośląski Tacyt za książkę „ Lajerman”.

prof. dr hab. Piotr Śliwiński – przewodniczący Kapituły, historyk i krytyk literacki, znawca i badacz poezji współczesnej; profesor w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor wielu artykułów i książek krytycznoliterackich (m.in. „Przygody z wolnością. Uwagi o poezji współczesnej”), współautor „Literatury polskiej XX wieku” (razem z Anną Legeżyńską i Bogumiłą Kaniewską), „Literatury polskiej 1976-1998” (razem z Przemysławem Czaplińskim) i „Poezji polskiej po 1968 roku” (razem z Anną Legeżyńską). Laureat wielu nagród m.in. Nagrody im. Józefa Łukaszewicza oraz Nagrody im. Kazimierza Wyki za wybitne osiągnięcia w dziedzinie krytyki literackiej, eseistyki i historii literatury.

dr Violetta Trella – sekretarz Kapituły Nagrody Literackiej Gdynia, Dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdyni, absolwentka Uniwersytetu Gdańskiego i Wyższej Szkoły Dziennikarskiej w Warszawie. Ukończyła Filologiczne Studia Doktoranckie na Uniwersytecie Gdańskim.

NAGRODA LITERACKA GDYNIA IDEA

Nagroda Literacka Gdynia, dzięki swej niespotykanej dotąd formule równorzędnego wyróżniania poetów, prozaików oraz eseistów, szybko stała się ważnym i unikalnym wydarzeniem w polskim środowisku literackim.

Pośród tak popularnych i nagradzanych już autorów jak Wiesław Myśliwski czy Andrzej Stasiuk, w gronie nominowanych oraz laureatów "Gdyni" regularnie i licznie pojawiają się także przedstawiciele młodego pokolenia (m.in. Justyna Bargielska, Michał Witkowski) czy też pisarze bardzo niszowi - prof. Marian Pankowski czy Eugeniusz Tkaczyszyn - Dycki (dwukrotnie nagrodzony w Gdyni). Niezwykle istotnym werdyktem wydaje się być również laur za eseistykę. W ten sposób doczekała się ona prestiżowej nagrody na równi z prozą i poezją, a także silnego bodźca promocyjnego, którego wcześniej wyraźnie brakowało.

Nagroda Literacka Gdynia (NLG) została powołana do życia w 2006 roku przez Prezydenta Gdyni Wojciecha Szczurka, w celu uhonorowania wyjątkowych osiągnięć żyjących, polskich twórców. Jest przyznawana rokrocznie autorom najlepszych książek wydanych w poprzednim roku. Nagroda ta jest de facto rozbudowaną inicjatywą miasta, skierowaną zarówno do polskich pisarzy, jak i odbiorców współczesnej literatury. NLG nieustannie ewoluuje i poszerza zakres swojej działalności. Pod szyldem "Gdyni" przyznawane są nie tylko laury, ale też organizowane liczne proczytelnicze i środowiskowe przedsięwzięcia:

- Ogłoszenie nominacji podczas Warszawskich Targów Książki
- Dni Nagrody Literackiej Gdynia - "Literaturomanie" (od 2008 roku)
- Gala Finałowa NLG
- Jesienne Spotkania z Laureatami NLG

Ponadto Gdynia powołała do życia "Dodatek LITERAcki", 24-stronicowy półrocznik, który emitowany jest bezpłatnie wraz z wybranymi tytułami prasowymi. Pod redakcją Mariusza Grzebalskiego powstał niszowy periodyk, do którego pisują cenieni krytycy oraz literaci, a także największe polskie nadzieje literackie.

- Idea Nagrody Literackiej Gdynia rodziła się powoli. Zaczynaliśmy skromnie, od idei konkursu literackiego, ale doszliśmy do wniosku, że jeśli już mamy organizować tego typu wydarzenie, to warto nadać mu odpowiednią rangę. Tworząc kolejne wydarzenia na wysokim poziomie artystycznym chcemy między innymi pokazać wielowątkowość nowoczesnego miasta. – przekonuje Prezydent Gdyni. Jednakże pośród wszystkich tych przedsięwzięć najważniejsza pozostaje sama Nagroda. Zwycięzcy w trzech kategoriach – proza, poezja i eseistyka, otrzymują pamiątkowe statuetki (Kostki Literackie) oraz nagrodę w wysokości 50 tysięcy złotych.

Wybór zarówno nominowanych, jak i laureatów to decyzje członków Kapituły NLG złożonej ze znawców i cenionych badaczy literatury. Na specjalny wniosek Kapituły przyznawana jest również specjalna "Nagroda Osobna" - Nie jest to nagroda za tzw. całokształt, lecz raczej za to, co pozostaje kształtem nieznanym, co stanowi wyzwanie dla czytelników i zdaje się obietnicą wielu nowych, intrygujących odczytań – wyjaśnia prof. Piotr Śliwiński, przewodniczący Kapituły.

NAGRODA LITERACKA GDYNIA KONTAKT

KAPITUŁA NAGRODY
dr Violetta Trella – sekretarz Kapituły
Miejska Biblioteka Publiczna w Gdyni,
ul. Świętojańska 141 - 143, 81-401 Gdynia,
tel.: 58 622 73 55, 58 622 44 31
faks: 58 622 64 17
e-mail: dyrektor@mbpgdynia.pl
www.nagrodaliterackagdynia.pl

BIURO PRASOWE Nagrody Literackiej Gdynia
ul. Sienkiewicza 31, 81-374 Gdynia
Cyprian Maciejewski
tel.: 58 341 32 81
tel. kom.: 508 088 432
e-mail: nlgdynia@ambermedia.com.pl
www.literaturomanie.pl
www.nagrodaliterackagdynia.pl