Nieznany Karpowicz: literackie wydarzenie 2013 roku!

Na 12 grudnia Biuro Literackie wyznaczyło datę premiery książki, która może być najważniejszym literackim wydarzeniem 2013 roku. Dokładnie na trzy dni przed 92. urodzinami ukaże czwarty tom Dzieł zebranych Tymoteusza Karpowicza, w którym znajdą się nieznane i niepublikowane utwory jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy ubiegłego wieku.

W ostatnim z czterech tomów grupującym poetycką spuściznę Tymoteusza Karpowicza znajdą się nieznane wiersze od najwcześniejszych po ostatnie, zachowane w rękopisach i maszynopisach. Nieliczne z nich były publikowane w prasie za życia autora bądź ogłoszone wcześniej przez wydawcę Dzieł zebranych.

Książka składa się z kilku części grupujących utwory w porządku chronologicznym. Podstawą układu tomu zaproponowanego przez redaktora Dzieł zebranych Jana Stolarczyka są datowania autora, jego notatki, czas publikacji, analiza poetyki, ich miejsce w zbiorach archiwalnych. Nie udało się jedynie precyzyjnie ustalić chronologii tekstów pisanych po ukończeniu Odwróconego światła.

Z tego względu neutralnym ich układem zdawał się być układ alfabetyczny tytułów i incipitów. Jest to najobszerniejszy blok tekstów, wszak dzieło rosło od 1970 roku aż do śmierci w 2005 roku. W drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych zaczęły się poważne kłopoty zdrowotne poety i jego żony, więc pisanie stało się czynnością okazjonalną.

Mieszkający od lat siedemdziesiątych w Stanach Zjednoczonych poeta pozostawił po sobie olbrzymi zespół rękopisów, najczęściej barwnych (autor chętnie używał kolorów), z piętrowymi poprawkami − utworów nie do odtworzenia. Z manuskryptów, mających czystą postać, wyjęto kilkadziesiąt drobnych tekstów.

Dzięki staraniom miasta Wrocław udało się pozyskać i sprowadzić do Polski nieomal całe archiwum pisarza. Podstawą publikacji stały się zatem dostępne w chwili obecnej maszynopisy, honorowane przez autora (będącego absolutnym perfekcjonistą) jako forma nadająca się do druku lub bliska ostatecznej.

We wrocławskim domu poety przy ul. Krzyckiej we Wrocławiu ocalała ledwie garstka rękopisów i maszynopisów sprzed pisania Odwróconego światła. Kilka lat temu w suterenie odnaleziony został jeszcze zeszyt z okresu wojennego, zawierający kilkadziesiąt utworów młodzieńczych. O istnieniu innych zeszytów przypomniała niedawno pewna wileńska autorka wspomnień.

Tymoteusz Karpowicz urodził się w Zielonej koło Wilna 15 grudnia 1921 roku. Pracował jako asystent na Uniwersytecie Wrocławskim, a także redaktor w pismach: „Nowe Sygnały”, „Odra”, „Poezja”. W 1973 roku wyjechał do USA, potem do RFN i Berlina Zachodniego, w 1978 roku osiadł w Chicago, obejmując katedrę literatury polskiej na uniwersytecie stanu Illinois.

Za ostatni tom, Słoje zadrzewne (1999), otrzymał Nagrodę „Odry” oraz nominację do Nagrody Literackiej Nike. Zmarł w Oak Park 29 czerwca 2005 roku. Od 2011 roku wrocławskie Biuro Literackie przypomina jego Dzieła zebrane. Zapowiadany czwarty tom zamknie część poetycką publikacji autora.

Z tej też okazji 15 grudnia we Wrocławskim Teatrze Współczesnym w ramach Strefy Karpowicza, wspólnego cyklu wydarzeń BL i Teatru, odbędzie się blok imprez m.in. z udziałem redaktora tomu Jana Stolarczyka oraz Jarosława Brody, który w imieniu miasta pozyskiwał dokumenty. Spotkanie poprowadzi Joanna Roszak, autorka książki-rozmów o Karpowiczu W cztery strony naraz.

Książkę zapowiadać będą w kolejnych tygodniach na internetowych stronach Biura Literackiego wiersze: „Ostatni łan” z 1942 roku, „Poezja”, która swój pierwodruk miała w „Twórczości” w 1954, ale nigdy nie trafiła do żadnej z książek, a także „Pewność” (sprzed 1964 roku). Z okresu pracy nad Rozwiązywaniem przestrzeni pochodzą wiersze „Zapchany mit” i „Rozprawa z demonem”.

Fragmenty zapowiadające książkę

http://portliteracki.pl/przystan/teksty/ostatni-lan-poezja-pewnosc-odwiedziny-u-kata/