Antykoncepcja hormonalna ma na celu kontrolę płodności u kobiet. Poprzez dostarczenie do organizmu syntetycznie wytworzonych hormonów, kobieta hamuje owulację oraz zapobiega zapłodnieniu. Do metod antykoncepcji hormonalnej zaliczamy:
Istnieją cztery podstawowe rodzaje tabletek antykoncepcyjnych. Podstawowa różnica pomiędzy nimi to zwartość hormonów w poszczególnych typach. Konkretny typ należy dobrać w konsultacji z lekarzem ginekologiem na podstawie aktualnych badań, wywiadu dotyczącego potrzeb oraz wieku. Podstawowe grupy tabletek antykoncepcyjnych to:
Do wyznaczania skuteczności metod antykoncepcji używa się tzw. wskaźnik Pearla (indeks Pearla). Mówi on o szacowanym ryzyku zajścia w ciążę podczas stosowania danej metody antykoncepcji zgodnie z zaleceniami. Indeks ten wyznacza się poprzez przemnożenie przez 1200 stosunku nieplanowanych zajść w ciążę, do liczby cykli miesięcznych. W praktyce oznacza to ilość nieplanowanych ciąż przez rok, wśród 100 kobiet regularnie współżyjących. Metody o najwyższej skuteczności powinny posiadać wskaźnik na poziomie 2 i niższym. Oznacza to, że wśród 100 kobiet regularnie współżyjących przez rok, 2 lub mniej zaszły w ciążę.
Dla tabletek antykoncepcyjnych jednofazowych wskaźnik Pearla mieści się w zakresie 0,2-0,5. Z kolei dla tabletek antykoncepcyjnych dwufazowych wynosi on 0,7.
Tabletki tego typu w swoim składzie zawierają jedynie progestagen. Jest to syntetyczny odpowiednik progesteronu. Ich działanie ogranicza się do zahamowania jajeczkowania, oraz do zwiększenia lepkości śluzu znajdującego się w szyjce macicy. Skutkuje to mniejszą przepuszczalnością plemników oraz uniemożliwia zagnieżdżenie się zapłodnionej komórki w macicy.
Metoda ta wymaga wysokiej systematyczności. Jest ona szczególnie polecana kobietom karmiącym. Tabletki te w przeciwieństwie do dwuskładnikowych nie zawierają estrogenu (hamuje on laktację).
Tabletki dwuskładnikowe antykoncepcyjne zawierają z kolei dwa rodzaje hormonów. Są to progestagen oraz estrogen. Każdy z nich pełni inną funkcję i tak progestagen odpowiada za zahamowanie jajeczkowania raz zmniejszenie przepuszczalności śluzu. Powoduje to utrudnienie przemieszczenia komórki jajowej do macicy, jak również uniemożliwia jej zagnieżdżenie w przypadku zapłodnienia. Estrogen z kolei zatrzymuje dojrzewanie pęcherzyka już w jajniki.
Wszystkie tabletki jednofazowe posiadają taki sam skład, natomiast w dwu- i trójfazowych jest on zmienny w zależności od fazy cyklu.
Metoda ta nie jest wskazana dla osób z nadwagą, otyłością oraz z cukrzycą. Kobiety te mogą jednak z powodzeniem stosować tabletki jednoskładnikowe.
Źródło: Tabletki Antykoncepcyjne - Medyk Online stan 14.05.2020