Malarstwo! prąd zmienny

Tym razem nie spytamy, czy malarstwo ma jeszcze siłę przebicia w sztuce zdominowanej przez najróżniejsze, przechodzące płynnie jedne w drugie techniki i media. Ponieważ wiemy, że ma i nie można mówić o jakimkolwiek kryzysie tej dziedziny. Tradycyjny, nabożny blejtram jest uprzywilejowany na równi z innymi nośnikami idei – procesem, instalacją, sztuką interaktywną, wideo czy różnego rodzaju events. A jednak powiedzmy to wprost – nie ma dziś żadnych szczególnych malarskich tendencji, które pozwalałyby skupić uwagę na określonym zespole środków formalnych czy treściowych, wyróżniających malarstwo pierwszego dziesięciolecia XXI wieku. Wciąż pojawiają się kolejni, świetni malarze, swym talentem rozbijający dotychczasowe umowne antymalarskie status quo.

Indywidualne podejście do płótna każdego z nich wyznacza nowe jakości tej sztuki. Nie ma malarskiego, określonego zgrabnym przymiotnikiem prądu. Nie ma manifestu pokoleniowego, łączącego w grupę samopomocy i wspólnej idei towarzystwa malarskiego. Staramy się uniknąć przyklejania do obrazów na wystawie zblazowanej i nachalnej nalepki z napisem „młoda sztuka”, która miałaby zastąpić wspólny mianownik wchodzącego na scenę pokolenia, a która nic nie znaczy w środowisku tak pełnym różnorodności i indywidualności. Na miejsce tej nalepki przyklejamy inną – „świeżo malowane”. Liczymy na świeżość spojrzenia, zróżnicowanie przekazu, wyjście poza malarstwo w malarstwie, poza metamalarstwo. Płótno, które jest dane, zostało już na tyle przepracowane, że swą strukturą przypomina semantyczny palimpsest. Tym bardziej kuszące wydaje się zignorowanie formalnej hybrydy i odarcie jej z zalegających i spękanych przemalówek kolejnych znaczeń. By na porządnie zagruntowanym płótnie zająć się... malarstwem.

Czy kolejni, zaprezentowani na wystawie sekundującej 8. Konkursowi im. Eugeniusza Gepperta malarze będą w stanie oprzeć się pokusie zastosowania ironicznego skeczu w swych pracach? Czy ich przekaz wyjdzie poza komentujący sam siebie rebus?

Od początku, czyli od 1989 roku, Konkurs im. Eugeniusza Gepperta był polem doświadczalnym wielu różnych, ścierających się ze sobą pomysłów na malarstwo. Z zaskakującą intuicją wyławiał najważniejsze problemy nurtujące młodych twórców. Wystarczy spojrzeć na spisy artystów biorących udział w poprzednich edycjach wystawy, by przekonać się, że wybory kuratorów były niezwykle celne w swych prognozach dla sztuki polskiej na najbliższe lata. Doskonale znani dziś twórcy jak: Zbigniew Rogalski, Grzegorz Sztwiertnia, Marzena Nowak, Laura Pawela, czy Twożywo, to tylko niektórzy spośród artystów uczestniczących w poprzednich edycjach Konkursu, których zaprezentowano w momencie, gdy stawiali pierwsze kroki na krajowej i międzynarodowej scenie sztuki.

Jednocześnie, obserwując kolejne wystawy towarzyszące Konkursowi, byliśmy świadkami zmian w podejściu do malarstwa wynikających z różnych sposobów pojmowania tej dziedziny sztuki. Wybitna twórczość artystyczna i działalność akademicka Eugeniusza Gepperta, duchowego patrona konkursu, nierozerwalnie kojarzona jest z tradycyjnym malarstwem. Mimo to, niemalże na każdej wystawie pojawiały się prace, które odstawały od tradycyjnego obrazu zamkniętego w dwóch wymiarach i poddawały dyskusji zakres tematyczny pokazu oraz formalne ograniczenia prac zgłaszanych do Konkursu. W tym jednakże należy upatrywać siłę i nośność jednego z najstarszych artystycznych konkursów w Polsce, który choć odnosi się do tradycji, to jednak nie odcina się od przejawów malarstwa w jego szerszym rozumieniu, stawiając przesłanki treściowe ponad sztywno określone wymogi formalne.

Niespodzianką tegorocznej edycji jest zaproszenie do współpracy nad wyborem i skonstruowaniem trudnej do zgeneralizowania Krajowej Wystawy Malarstwa kuratorów, którzy pokoleniowo są najbliżsi wybieranym artystom i podobnie jak oni wchodzą dopiero na scenę sztuki. Zdążyli jednak już zaznaczyć swoją pozycję oraz intuicję w pomysłach wystawienniczych, a jednocześnie mają wciąż tyle entuzjazmu i potrzeby rozpoznania swojego środowiska, że staje się to gwarantem świeżości spojrzenia na siłą rzeczy, tradycyjne medium. W ten sposób, oprócz przeglądu ciekawych twórców, proponujemy również przegląd zainteresowań kuratorów i krytyków, coraz odważniej akcentujących swoje uczestnictwo we współczesnej sztuce.

Czy zdobędą się na ciekawe, oryginalne propozycje? Czy wyciągną wnioski z własnych obserwacji akademickich środowisk? I w jaki sposób tego dokonają? W chwili ożywionej w Polsce dyskusji na temat znaczenia kuratora w kształtowaniu obrazu sztuki, oddajemy obosieczną broń ostatecznej decyzji tym, którzy wciąż zmagają się z określeniem swojej roli w nim. Czy ich wybór potwierdzi nasze przypuszczenie, że malarstwo jest dzisiaj prądem zmiennym?

Patrycja Sikora, Piotr Stasiowski, Wojciech Pukocz


INFORMACJE OGÓLNE O KONKURSIE IM. E. GEPPERTA

Idea Konkursu im. Eugeniusza Gepperta oraz towarzyszącej mu cyklicznej prezentacji dorobku malarskiego młodych twórców powstała w 1989 roku z inicjatywy pedagogów PWSSP i krytyków wrocławskich przy współudziale żony Eugeniusza Gepperta, Hanny Krzetuskiej.

Głównym jego celem jest promocja malarstwa, niedostrzeganego jedynie jako tradycyjne medium, ale dającego wciąż szerokie spektrum możliwości dla młodych artystów. Wystawa, ograniczająca się początkowo do promocji miejscowego środowiska, wkrótce nabrała charakteru ogólnopolskiego.
Studenci, bądź absolwenci wydziałów artystycznych z całego kraju są wybierani przez zespół specjalnie zaproszonych do konkursu kuratorów nominujących. Organizatorzy starają się, by podczas kolejnej edycji byli to inni kuratorzy, mający szerokie spojrzenie na specyfikę środowisk malarskich różnych regionów Polski. Do tej pory byli to między innymi: Hanna Wróblewska, Łukasz Gorczyca, Grzegorz Dziamski, Magdalena Ujma.
Ostateczny werdykt Konkursu należy do jury, w którego skład wchodzą najbardziej prestiżowi kuratorzy, krytycy i artyści, z kraju i zagranicy. Warto wspomnieć, że w jury zasiadali poprzednio Anda Rottenberg, Bożena Kowalska, Piotr Piotrowski, Anna Maria Potocka.

W ten sposób Konkurs ma niezwykłą siłę opiniotwórczą i jest jednym z najważniejszych przeglądów nowych treści w sztuce polskiej. Tutaj swą karierę zaczynali i byli nagradzani tacy artyści jak: Grzegorz Sztwiertnia, Wilhelm Sasnal, grupa Twożywo, Agata Bogacka, Mariola Przyjemska, Zbigniew Rogalski, Marzena Nowak, a w ostatniej edycji Olga Lewicka i Laura Pawela.

Po raz pierwszy wystawa konkursowa zostanie zaprezentowana poza Wrocławiem – w Łodzi oraz w Bydgoszczy. Mamy nadzieję, że rozmach imprezy nada jej w przyszłości rangę międzynarodową. Obecna, ósma już wystawa, połączona z siódmym Konkursem nosi znamienny podtytuł "Malarstwo! Prąd zmienny", sugerujący wielość i niejednoznaczność odczytań zawierających się we współczesnym pojęciu malarstwa.


Ogłoszenie wyników konkursu:
10.10.2007 w holu galerii Awangarda, BWA Wrocław, ul. Wita Stwosza 32 o godz. 19:00.

Premiera wystawy:
10.10-25.11.2007
Wrocław, Galeria BWA Awangarda ul. Wita Stwosza 32
wernisaż: 10.10 o godz. 19:00



ORGANIZATORZY


Akademia Sztuk Pięknych we Wrocławiu
50-156 Wrocław, Plac Polski 3/4
tel. (071) 343 80 31
www.asp.wroc.pl, info@asp.wroc.pl
Rektor: prof. Jacek Szewczyk


BWA Wrocław - Galerie Sztuki Współczesnej
50-149 Wrocław, ul. Wita Stwosza 32,
tel. (071) 790 25 82, fax. (071) 790 25 90
www.bwa.wroc.pl, info@bwa.wroc.pl
Dyrektor: Marek Puchała

Projekt zrealizowano dzięki wsparciu finansowemu
Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego www.mkidn.gov.pl
oraz Urzędu Miasta Wrocławia www.wroclaw.pl


KURATORZY GENERALNI

Patrycja Sikora, Piotr Stasiowski, Wojciech Pukocz


JURY KONKURSU

Sebastian Cichocki
Paweł Jarodzki
Janusz Jaroszewski
Przemysław Pintal
Adam Szymczyk
Magdalena Ujma
Joanna Zielińska

KURATORZY NOMINUJĄCY

Sarmen Beglarian
Przemysław Jędrowski
Cezary Klimaszewski
Tomasz Kozak
Tomasz Malec
Dominik Kuryłek
Jarosław Lubiak
Adriana Prodeus
Katarzyna Roj
Ewa Małgorzata Tatar
Monika Weychert Waluszko
Kamila Wielebska


MIEJSCA PREZENTACJI





10.10 - 25.11.2007
BWA Wrocław - Galerie Sztuki Współczesnej
Galeria Awangarda, ul. Wita Stwosza 32, 50-149 Wrocław





10.01 - 17.02.2008
Miejska Galeria Sztuki
Ośrodek Propagandy Sztuki
90-009 Łódź, ul. Sienkiewicza 44
tel. (042) 674 10 59, fax. (042) 676 03 85
www.miejskagaleria.lodz.pl, sekretariat@mgslodz.internetdsl.pl
Dyrektor: Elżbieta Fuchs




28.02 - 13.04.2008
Galeria Miejska bwa
85-006 Bydgoszcz, ul. Gdańska 20
tel. (052) 339 30 50, fax. (052) 339 30 60
www.galeriabwa.bydgoszcz.pl, bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl
Dyrektor: Wacław Kuczma

projekt strony www: Twożywo