Reagowanie na cukrzycę ciąży – zapobiega powikłaniom u mamy i dziecka

Które kobiety są najbardziej narażone na cukrzycę ciążową?

Cukrzyca ciążowa to zaburzenie gospodarki węglowodanowej, które zazwyczaj rozpoznawane jest w 24 – 28 tygodniu ciąży, czyli podczas obowiązkowego badania doustnego testu obciążenia glukozą. Niekiedy niepokojąco wysoki poziom glukozy na czczo rozpoznawany jest wcześniej, podczas rutynowych badań ciężarnej – wtedy najprawdopodobniej kobieta chorowała na cukrzycę jeszcze przed ciążą, nic o tym nie wiedząc. Typowa cukrzyca ciężarnych rozwija się stopniowo i jest konsekwencją zmian hormonalnych towarzyszących ciąży, które sprzyjają zmniejszeniu wrażliwości tkanek na insulinę oraz zwiększeniu poziomu glukozy we krwi.

Istnieją czynniki ryzyka, które zwiększają ryzyko zachorowania na cukrzycę ciążową. Te najczęściej występujące to:

- nadmierna masa ciała

- wiek powyżej 35 lat

- urodzenie w poprzedniej ciąży dziecka o masie ciała przekraczającej 4 kg

- urodzenie w poprzedniej ciąży dziecka z wadą rozwojową

- przebyte poronienia

- ciąża mnoga

- występowanie cukrzycy w rodzinie

- zespół policystycznych jajników

- nadciśnienie tętnicze

Nie oznacza to oczywiście, że kobiety wolne od wspomnianych czynników ryzyka nie są narażone na rozwój cukrzycy ciążowej. Okazuje się bowiem, że ogromne znaczenie ma także styl życia – przed ciążą i w ciąży; mowa zwłaszcza o aktywności fizycznej oraz diecie.

Profilaktyka i leczenie cukrzycy w ciąży

Ogromną rolę w leczeniu cukrzycy ciążowej odgrywa dieta cukrzycowa. Jak każda dieta – zwłaszcza ta lecznicza – powinna mieć ona spersonalizowany charakter. Oznacza to, że każda kobieta w ciąży, cierpiąca na cukrzycę powinna pozostawać pod kontrolą dietetyka, który w oparciu o ocenę aktualnego stanu zdrowia skomponuje indywidualną dietę.

Dieta w cukrzycy ciążowej powinna normalizować poziom glukozy we krwi – jednocześnie unikać należy groźnych epizodów niedocukrzenia (hipoglikemii). Bardzo ważną kwestią jest kaloryczność diety – nie powinna sprzyjać nadwadze, ale z drugiej strony – powinna umożliwiać charakterystyczny dla poszczególnych okresów ciąży przyrost masy ciała. Ponadto dieta ciążowa powinna obfitować w witaminy i składniki mineralne tak, aby zapobiec rozwojowi niedoborów pokarmowych. Takie warunki spełnić może jedynie dieta ułożona we współpracy z dietetykiem, który dzięki stałemu kontrolowaniu efektów diety zminimalizuje ryzyko powikłań cukrzycy ciążowej.

Zazwyczaj stosowanie odpowiedniej diety w cukrzycy jest wystarczające, aby przywrócić prawidłowy poziom glukozy we krwi. Niekiedy jednak konieczne jest wdrożenie insulinoterapii. Wówczas ciężarna przyjmuje insulinę w formie zastrzyków – oczywiście nadal kontynuując dietę cukrzycową.