PREMIERA 16 maja: "Tom" Xavier Dolan

SPECTATOR - WIĘCEJ NIŻ KINO Przedstawia film: TOM

TYTUŁ ORYGINALNY: Tom à la ferme

 

PREMIERA: 16 maja 2014

 

Nagroda FIPRESCI na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji.

Nominacja do Złotego Lwa na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji.

 

TOM

Produkcja: Kanada, Francja

Gatunek: thriller/dramat

Czas : 102 min.

 

TWÓRCY

Reżyseria: XAVIER DOLAN

Scenariusz: XAVIER DOLAN, MICHEL MARC BOUCHARD

Zdjęcia : ANDRÉ TURPIN

Muzyka: GABRIEL YARED

Montaż: XAVIER DOLAN

Scenografia: COLOMBE RABY

Kostiumy: XAVIER DOLAN

Dźwiek: SYLVAIN BRASSARD

Miksowanie: OLIVIER GOINARD

Produkcja: XAVIER DOLAN, NATHANAËL KARMITZ, CHARLES GILLIBERT

Producent Wykonawczy: NANCY GRANT

Współproducent: LYSE LAFONTAINE

Line Producer: CAROLE MONDELLO

 

OBSADA

Tom: XAVIER DOLAN

Francis : PIERRE-YVES CARDINAL

Agathe: LISE ROY

Sara: ÉVELYNE BROCHU

Barman: MANUEL TADROS

Prêtre: JACQUES LAVALLÉE

Docteur: ANNE CARON

Paul: OLIVIER MORIN

 

FESTIWALE:

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji – Nagroda: FIPRESCI (Włochy)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Toronto (Kanada)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Reykjaviku (Islandia)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmów Niezależnych “2morro/Zavtra” (Rosja)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Busan (Południowa Korea)

2013 – Festiwal Nouveau Cinema (Kanada)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Tokyo (Japonia)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Mumbaju (India)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy w São Paulo (Brazylia)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy Molodist w Kijowie (Ukraina)

2013 – Festiwal Gender Bender Cineteca of Bologna (Włochy)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Salonikach (Grecja)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Sztokholmie

2013 – Festiwal Florence Queer (Włochy)

2013 – Festiwal Amerykańsiego Instytutu Filmowego AFI FEST (USA)

2013 – Festiwal Cineuropa (Hiszpania)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy Brisbane (Australia)

2013 – Festiwal Filmowy Tallinn Black Nights (Estonia)

2013 – Camerimage (Polska)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy Mar del Plata (Argentyna)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Oslo (Finlandia)

2013 – Festiwal Filmowy Side by Side LGBT (Rosja)

2013 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Kerala (Indie)

2013 – Festiwal Filmowy Black Bear FF (Polska)

2014 – Międzynarodowy Festiwal Filmowy Gejów i Lesbijek Zinegoak-Bilbao (Hiszpania)

 

O FILMIE:

Tom, młody copywriter, wyrusza w podróż na pogrzeb kochanka. Na miejscu odkrywa, że nikt nie wie nic ani o nim, ani o tym, co go łączyło ze zmarłym, którego brat wkrótce ustala zasady dziwnej gry i wciąga w nią Toma. By uchronić dobre imię rodziny i pogrążoną w żałobie matkę, Tom przyjmuje rolę rozjemcy w domu, którego niejasna przeszłość rzuca jeszcze większy cień na jego „przygodę” na farmie.

 

Dalekie drogi, wielkie kłamstwa…

 

Ten osadzony w wiejskim krajobrazie Quebecu thriller psychologiczny ukazuje powiększającą się przepaść między miastem i wsią oraz charakter ludności zamieszkującej wsie. Ta krótka i brutalna pielgrzymka przez wypaczoną i brzydką prawdę przesiąknięta jest syndromem sztokholmskim, oszustwami, smutkiem i skrywanym bestialstwem. „Tom” jest czwartym filmem Xaviera Dolana, do którego scenariusz napisany został na podstawie sztuki autorstwa uznanego quebeckiego pisarza, Michela Marca Boucharda.

XAVIER DOLAN O FILMIE:

 

Po przypadkowym stworzeniu trylogii na temat miłości niemożliwej – Zabiłem moją matkę, Wyśnione miłości i Na zawsze Laurence (I Killed My Mother, Heartbeats i Lawrence Anyways) – potrzebna była zmiana kierunku.

 

Miałem kilka możliwości. Otworzyłem szufladę swojego biurka wypełnioną kartkami i serwetkami, na których zapisałem kiedyś różne pomysły, dialogi, i dwa czy trzy streszczenia w rodzaju tych, które można znaleźć w gazetach z programem telewizyjnym.

 

Wśród zapisków był pomysł na polityczny thriller – a ’propos zmiany kierunku – i mój pierwszy anglojęzyczny film, The Death and Life of John F Donovan; ale chciałem napisać coś, co mógłbym potem szybko nakręcić. Potrzebowałem czegoś szybkiego jak błyskawica, aby później błyskawicznie to zrealizować.

 

Wtedy przypomniałem sobie o sztuce Tom at the Farm. Było to chyba zimą 2011 roku, kiedy pracowałem nad filmem Na zawsze Laurence.

 

Tej nocy na scenie, Lise Roy – która później odegrała tę samą rolę w filmie – wygłosiła monolog cierpliwej matki, która po powrocie z pogrzebu syna natychmiast zaczyna opowiadać o swojej popisowej sałatce makaronowej. Po tym, jak nikt jej nawet nie próbuje, wyrzuca całość do kosza i deklaruje nienawiść do przepisu i ludzi, którzy zawsze zmuszali ją do przyrządzania tego dania. W trakcie tego monologu nigdy nie schodzi z tematu, którym jest jedzenie, jednocześnie jednak ciągle nawiązuje do głębokiego smutku, jaki odczuwa kobieta, która w całym swoim życiu znała tylko tę farmę, zdawkową czułość zmarłego męża i synów, dojenie krów i poczucie zrezygnowania, gdy patrzy na polną drogę wiedząc, że nikt nowy nią nigdy nie przyjdzie. Jak na ironię, ta scena nigdy nie znalazła się w filmie, gdyż była zbyt teatralna.

 

Temat matczynej rozpaczy okazał się zbyt mi bliski, bym mógł z niego zrezygnować. Autor sztuki, Michel Marc Bouchard, jest świetny w ukazywaniu punktu widzenia zarówno gospodarza, jak i gościa, i unika z góry formułowanych stereotypów dotyczących miast i wsi. Brutalność kontaktów między dwoma głównymi bohaterami, elegancka i estetyczna na scenie, była dobrą wróżbą dla tej szorstkości i gwałtowności, którą chciałem wyrazić w filmie i dzięki której wyszedłbym poza moją strefę komfortu. Sztuka wywołała we mnie wielkie emocji, ale wiedziałem, że ten strach, niepokój i poczucie inności były stworzone dla wielkiego ekranu, a przede wszystkim, że to była ta zmiana, którą miałem nadzieję zaprowadzić.

 

Po spektaklu, paląc zasłużonego papierosa, zapytałem Michela o to, kto zajmuje się ekranizacją jego sztuki. Powiedział: Nikt, a co? Masz kogoś konkretnego na myśli? Tak, mnie – odpowiedziałem, z pokorą Nerona z tragedii Britannicus.

 

Właśnie tak doszło do powstania tego filmu.

 

 

 

 

PRASA ZAGRANICZNA O FILMIE:

 

„Nieprawdopodobnie intrygujące połączenie opowieści ostrej jak nóż z kwiecistą i klasyczną estetyką wspaniale oddaną w muzyce Gabriela Yareda. Najznakomitszy i najprzyjemniejszy obraz stworzony przez Dolana, a także jego najrentowniejsze dzieło.” Variety, Guy Lodge

“Już nawet krytycy filmów Dolana przywykli się spodziewać tego od jego dzieł i na pewno nie zawiedli się i tym razem, bo „Tom” wygląda i brzmi wspaniale, z bogatymi, ostro skomponowanymi zdjęciami Andre Turpina skutecznie ukazującymi ponury minimalizm krajobrazu w głębokiej, jesiennej kolorystyce. Pracując jak zwykle sam nad kostiumami, Dolan sprawia, ze nawet zabłocone ubranie robocze wygląda jakoś niezwykle.” Variety, Guy Lodge

„Demonstracja siły oraz przechodzenie z uległości w dominację i na odwrót przewijają się przez większość filmu i są zręcznie ukazane.” Screendaily, Lee Marshall

 

„Tom” jest pierwszym filmem Dolana, którego nie napisał sam – scenariusz oparty jest na sztuce Michela Marca Boucharda – i mimo charakteru gatunku filmowego, w jakim reżyser tworzy swoje filmy, tym razem potrafił być bardziej powściągliwy. Fakt, że jego najnowszy obraz wcale nie wydaje się być oparty na dziele przeznaczonym na deski teatru, a wręcz odwrotnie, jest filmem rozwijającym się spontanicznie i trzymającym w napięciu, jest dowodem na to, jak niezłym reżyserem jest Dolan.

Śladami Hitchcocka i Polańskiego (widocznymi w bogatej i wywołującej napięcie muzyce Gabriela Yareda), Dolan obraca sztukę „Tom at the Farm” w pokręconą historię miłosną, w której główny bohater próbuje uwolnić się spod kontroli Francisa, brata swojego zmarłego kochanka. Jest to odbicie frustracji niepokojących homoseksualistów, ich wstrętu do siebie i pragnień. Zdjęcia są czyste i wyraziste jak zawsze – ujęcia śledzące głównego bohatera z tyłu, zbliżenia twarzy i eskalacji przemocy przechodzącej niemalże w grę wstępna – bez cienia skrępowania tak widocznego w jego filmowym debiucie, „Zabiłem moją matkę”.

 

Dolan potwierdza również, iż sam w sobie jest wspaniałym aktorem. Z żartobliwie złośliwym poczuciem humoru i obojętnym wzrokiem narkomana, bez wysiłku oddaje mieszaninę uczuć targającą Toma, smutek, pożądanie, dumę i wściekłość.

 

Na papierze sztuka jest czymś nieprzyjemnym, ale Dolan potrafił dodać tej historii wystarczająco rozpoznawalnych ludzkich emocji i sprawił, że nic w filmie nie jest ani zbyt okrutne ani zbyt frywolne. Dolan jest po prostu jednym z najistotniejszych, najbardziej fascynujących reżyserów obecnych czasów.” France24.com, The Atlantic, the Village Voice

 

REŻYSER: XAVIER DOLAN

Xavier Dolan, urodzony w Montrealu w 1989 roku, rozpoczął swoja karierę od kilku ról w filmach i serialach telewizyjnych oraz od podkładania głosu w filmach z dubbingiem. Przyciągnął uwagę widowni międzynarodowej, gdy jego debiut fabularny, Zabiłem moją matkę – w którym również wystąpił - zdobył trzy nagrody w programie Director’s Fortnight Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Cannes w 2009 roku. Film ten został już wyświetlony w 30 krajach i był zgłoszony jako kanadyjski kandydat do Oscara w kategorii Najlepszy Film Obcojęzyczny. Zabiłem moją matkę był w programach wielu festiwali, m.in. w Rotterdamie, Zagrzebiu, Istambule, Reykjaviku i w Vancouver, gdzie zebrał najważniejsze nagrody.

 

Drugi film fabularny Dolana, Wyśnione miłości, który miał swoją premierę w sekcji Un Certain Regard 63. MFF w Cannes w maju 2010 roku, zdobył główną nagrodę w Konkursie Oficjalnym Festiwalu Filmowego w Sydney. Jego trzeci obraz, Na zawsze Laurence, był rownież na liście filmów konkursowych w sekcji Un Certain Regard w Cannes w 2012 roku, gdzie zdobył nagrodę w kategorii Najlepsza Aktorka za wspaniałą kreację Suzanne Clement.

 

Oprócz udziału w swoich własnych produkcjach, Dolan zagrał również role w horrorze Pascala Laugiera Martyrs, Good Neighbours Jacoba Tierney’a oraz w Miraculum Daniela Grou (Podz), który wkrótce będzie miał swoją premierę. Tej jesieni wystąpi także razem w Brucem Greenwoodem w Elephant Song Charlesa Binamé’a.

 

 

Filmografia:

 

Reżyser:
2009

Zabiłem moją matkę

2010

Wyśnione miłości

2012

Na zawsze Laurence

2013

College Boy (hinduski teledysk)

Tom

 

 

Aktor:

Martyrs (2008) Antoine

Zabiłem moją matkę (2009) Hubert Minel

Lipsett Diaries (2010) Narrator

Wyśnione miłości (2010) Francis

Good Neighbours (2010) Jean-Marc

Tom (2013) Tom

Miraculum (2014) Étienne

Elephant Song (2014) Michael