W maju "Atlas lękliwego mężczyzny" Christopha Ransmayra

Biuro Literackie przygotowuje kolejną prozatorską perełkę. Atlas lękliwego mężczyzny Christopha Ransmayra w przekładzie Jacka St. Burasa to zbiór siedemdziesięciu krótkich, kilku-, rzadziej kilkunastostronicowych reportaży z wszystkich zakątków świata, maleńkich wysepek na Pacyfiku i europejskich metropolii, pustynnych obszarów Arktyki i zakamarków brazylijskiej dżungli, niedostępnych wiosek w Tybecie i stolicy Niemiec.

Wszędzie, nawet na najdalszych krańcach kuli ziemskiej, Ransmayr spotyka ludzi, których uwiecznia swoim wrażliwym piórem pośród za każdym razem innych, zawsze niezwykle plastycznie uchwyconych realiów ich egzystencji. Te fascynujące swym surowym pięknem miniwizerunki składają się na wyjątkowo wiarygodny, różnobarwny portret ludzkości odmalowany jako wyzwanie przeciwko nieustannemu przemijaniu jej i jej świata.

Ransmayr przelewa kontrasty między górami i morzem, życiem i śmiercią, rzeczywistością archaiczną i współczesnością w rytmicznie wycyzelowaną prozę. Obrazy jego wielkiej opowieści przybierają postać "składu chorągiewkowego", formę "latających zdań". Czytelnikowi dane jest niezwykłe doświadczenie: czytając, ulega on magii rytmów, które pozwalają mu też zwolnić i się zatrzymać. W trakcie lektury słychać muzykę słów niezrównanego prozaika.

Tytułowy atlas już przy lekturze pierwszych fragmentów wydaje się być dość osobliwą formą. Nieprzyzwyczajeni do kojarzenia tej nazwy z prozą, oczekujemy po niej raczej bogactwa map, skal, wykresów i ilustracji, tymczasem wbrew naszym nawykom czytelniczym w jego wnętrzu, w sercu "Atlasu lękliwego mężczyzny" znajdujemy siedemdziesiąt opowieści i historii z najróżniejszych zakątków świata.

Podobnie jak geograficzny atlas, nawet ten z najdokładniejszymi mapami, nigdy nie zapewni w pełni prawdziwej wiedzy o konkretnym punkcie na Ziemi (w końcu ląd, w "Mapie" Elizabeth Bishop, nie tylko "leży w wodzie", ale i w niej kłamie), tak również atlas Ransmayra, układający się w bogatą i niezwykle rozbudowaną mozaikę epizodów, stanowi jedynie próbę wydobycia ze świata niektórych z jego tajemnic.

Christoph Ransmayr urodził się w 1954 roku w Wels w Górnej Austrii. Za swoją twórczość otrzymał wiele nagród, m. in. Wielką Nagrodę Literacką Bawarskiej Akademii Sztuk Pięknych (1992), nagrodę im. Franza Kafki (1995), Europejską Nagrodę Literacką "Prix Aristeion" (1996, za powieść "Morbus Kitahara"), nagrodę Premio Letterario Internazionale Mondello (1997), nagrodę im. Friedricha Hölderlina miasta Bad Homburg (1998) i nagrodę im. Bertolda Brechta (2004).