Siła kobiet - griotki na Brave Festival 2015

Coumbane Mint Ely Warakane czaruje mocnym, surowym głosem i poezją pustyni. Sonę Jobarteh można usłyszeć w przeboju filmowym „Nelson Mandela: droga do wolności”. Jest znaną na świecie wokalistką i instrumentalistką,
a także pierwszą kobietą grającą na korze, świętym instrumencie griotów. Obie artystki zobaczymy w tym roku we Wrocławiu.

Tradycja griotów  przez wieki zastrzeżona była wyłącznie dla mężczyzn. Jednak od niedawna także kobiety stają się strażnikami opowieści. W tym roku na Brave Festival zobaczymy dwie griotki – Coumbane Mint Ely Warakane z Mauretanii oraz Sonę Jobarteh z Gambii.

– Reprezentują odmienne tradycje griotów. Różnią się formami ekspresji i używanymi instrumentami. Jednak obie artystki to wyraziste, obdarzone niezwykłym talentem, przyciągające osobowości – mówi Adrian Podgórny, manager programowy Brave Festival.

Mauretańska poezja pustyni

Coumbane Mint Ely Warakane pochodzi z bardzo starej rodziny griotów mauretańskich.
W swoich utworach sławi dawnych wodzów, przywołuje wielkich wojowników oraz zdarzenia z przeszłości, przypomina o mądrości sufich, mistyków ze świata islamu. To także poezja pustyni, z pasją opowiadająca o ukrytych ogrodach i oazach, które stają się metaforami raju.

– W jej twórczości jest także miejsce na improwizację, zabawę formą i żywe interakcje z publicznością. Coumbane Mint Ely Warakane ma naturalny, mocny, niemal surowy głos. Jej pieśni wciągają i poruszają słuchaczy – dodaje Adrian Podgórny.

Coumbane Mint Ely Warakane przyciąga także charyzmą i zachwyca wirtuozerią gry na harfie o nazwie ardin, instrumencie używanym w Mauretanii. Griotów z tego kraju wyróżnia to, że łączą kulturę ludów berberyjskich, nomadów z Sahary i Afryki Północnej, z arabską muzyką i poezją.

Griotka, instrumentalistka i kuratorka festiwalu

Głos Sony Jobarteh można usłyszeć w przeboju filmowym z 2013 roku „Nelson Mandela: droga do wolności”. Jest instrumentalistką, piosenkarką, kompozytorką oraz producentką. Współpracuje z uznanymi muzykami z całego świata.

Sona Jobarteh pochodzi z Gambii, gdzie tradycje i umiejętności griotów przekazywane są z pokolenia na pokolenia w pięciu klanach już od siedmiu wieków. Jako pierwsza kobieta z gry na korze uczyniła swoją profesję.

– Twórczość Sony Jobarteh bazuje na tradycyjnych instrumentach i dźwiękach
 przefiltrowanych przez współczesne spojrzenie na muzykę.  Piękne melodie i harmonie, głęboki, czysty głos – te elementy sprawiają, że Sona ma fanów na całym świecie – opowiada Adrian Podgórny.

Podczas tegorocznej edycji festiwalu Sona Jobarteh po raz pierwszy w życiu wystąpi ze swoim ojcem. Sanjally Jobarteh jest jednym z najsłynniejszych griotów Gambii. Wspólnie zaprezentują repertuar bardzo starych, nieraz prawie zapomnianych utworów wykonywanych na korze.

Dlaczego Sona Jobarteh została kuratorką Brave Festival 2015? Artystka jest znakomitym przewodnikiem po świecie griotów. Doskonale zna zarówno dawne tradycje, jak i ich współczesne interpretacje. Jej twórczość stanowi swego rodzaju pomost między muzyką Afryki i Europy.

11. edycja Brave Festival odbędzie się w dniach 10-17 lipca 2015 r. we Wrocławiu.